نیازمندیهای رشت و استان گیلان

سفرنامه‌ داستان سفری است که خواننده را با خود به دنیایی که در لحظه‌ای خاص تجربه شده است همراه می‌کند. این سفرنامه داستانی از مسیر بازگشت سفری است که از ماسوله آغاز شده بود.

این سفرنامه داستان سفر بازگشت از ماسوله به تهران است که با نگاهی تاریخی-شهری در بعضی از بخش‌های دو شهر رشت و قزوین نوشته شده است. در این مقاله حال و هوایی را که از این دو شهر داشتم، تصویر کرده‌ام و می‌توان گفت که برداشت برگی کوچک از این سفرنامه است.

از ماسوله به رشت

صبح شده و از میان پنجره نیمه‌باز و درهای چوبی رو به ایوان، نسیمی خنک در حال وزیدن است و آدم را در هر شرایطی به سمت کوچه‌های رو به دره ماسوله و فضای بیرون اتاق می‌کشاند.

نیم‌رو در ماهی‌تابه جلز و ولز می‌کند و ما در یکی از کافه‌های بیرون مغازه، رو به فضای بازار آن را میل کرده و با چرخی در شهر و خرید اقلامی محلی برای تحویل اتاق به مغازه کبابی اول بازار می‌رویم و سپس به سمت رشت و قزوین روانه می‌شویم.

بازار در هر گوشه این دنیا که باشد جذاب، پرهیجان و نشاط‌آوراست؛ بازارهای شهرهای ایران نیز از آنجایی که خود بخش بزرگی از استخوان‌بندی شهر را رقم زده و از جهت اقتصادی و معماری در شکل‌گیری شهر نیز موثر هستند، از این قاعده مستثنی نیستند. از این رو با توجه به زمان کمی که داشتیم، در مسیر به رشت تصمیم گرفتیم که از بازار سنتی یا همان بازار ماهی‌فروشان رشت بازدیدکنیم. این بازار قریب به یک قرن سابقه دارد و مرکز کلیه‌ی فعالیت‌های بازرگانی در استان گیلان است.

به نزدیکی‌های بازار رسیدیم و از آنجایی که رشت نیز طرح ترافیک دارد، پیاده تا نزدیکی میدان شهرداری رشت روانه شدیم؛ خیابانی عریض با سنگ‌فرش و صندلی‌هایی که گاها در کناره چراغ‌ها در وسط خیابان یا کناره‌های پیاده‌رو کار گذاشته‌اند. چیزی شبیه به خیابان سپه‌سالار تهران ولی عریض‌تر.

این بازار در بافت قدیمی و مرکزی این شهر قرار گرفته و همانند بسیاری از بازارهای ایران پوششی طاقی شکل دارد. البته فقط در بخش ورودی اصلی بازار این پوشش به چشم می‌خورد، ولی ساختار بازار و معماری آن در بسیاری از بخش‌ها سرپوشیده نیست. بازار ماهی‌فروشان رشت که البته بازاری است که فقط ماهی در آن به فروش نمی‌رسد و انواع، مواد غذایی، گوشت و مرغ و سبزیجات نیز در آن وجود دارد، همانند همه‌ی بازار‌های سنتی ایران دارای راسته‌های مختلفی بوده پر از هیایو و پویایی است.

آهنگ صداهای ماهی‌فروشان و سبزی‌فروشان در هم آمیخته و مسیر حرکت را جذاب‌تر می‌کند. نگاهی به ماهی‌های بازار می‌کنیم، اینجا انواع و اقسام ماهی‌های کوچک و بزرگ نمک سود و دودی که به فروش می‌رسد و در کنار آن‌ها زیتون و ترشیجات به همراه بویی که از ترکیب همه‌ی آن‌ها در محیط پیچیده، حال و هوای بازار رشت را تا همیشه در ذهن انسان ماندگار می‌کند و طعم به خصوصی به این بازار می‌دهد. (می‌توانید با موزیک زیر لحظه‌ای را در بازار رشت سپری کنید.)

با خرید اقلامی از محصولات گیلان و بعد از بازدید ساختمان شهرداری از دور (که نمونه‌ای از بناهای رضاشاهی است که در بعضی از شهرهای ایران در زمان پهلوی اول ساخته شد) راهی قزوین شدیم.

• مجموعه میدان شهرداری رشت

قزوین

قزوین شهری کهن است، بسیاری از آثار تاریخی این شهر مرتبط با پایتختی آن در زمان صفوی بوده و آثار زیادی نیز از آن دوران در جای جای آن به چشم می‌خورد. هر چند که زمان زیادی نداشتیم که از این شهر به طور کامل بازدید کنیم، اما دیدن موزه‌ی قزوین (که بنایی است تلفیقی از معماری سنتی و مدرن در سمت چپ چهلستون و آثاری سفالی و فلزی از هزاره‌های ششم و هفتم قبل از میلاد در تپه زاغهیا)و  بخش‌های دیگر این شهر حقیقتا بسیار زیبا و حیرت‌انگیز است.

در این میان چشمم به یک‌ کاسه سفالی، متعلق به ۳۷۰۰ قبل از میلاد افتاد. این کاسه همانند ظرف سفالی که در سیستان و بلوچستان یافت شده و هم اکنون در موزه ایران باستان قرار دارد، با تصویر بز شاخ‌داری که در جداره بیرونی کاسه نقش بسته و در حال حرکت است، در یکی از ویترین‌های این موزه قرار دارد. این نمونه از تصویر سازی‌ها نشانی از نبوغ مردمان کهن این سرزمین داشته چرا که اولین نمونه‌ی انیمیشن در دنیا است. آثار بی‌نظیر دیگری از نقاشی و درب‌های چوبی و ارسی‌ها که از قرون قبل به جا مانده نشانی از قدمت قزوین دارد که در این موزه به نمایش درآمده است.

• • موزه ملی ایران باستان، اولین موزه رسمی ایران

(بیشتر…)